'Wat vinden jullie van een cheffin van een postkantoor die besluit de post niet te bezorgen?'vroeg ik. [..] Ik keek toe hoe de vraag bezonk. Post; echte met de hand geschreven brieven, die niet werden bezorgd maar achterovergedrukt. Wat een giller! Dan kon er echt van alles gebeuren. Huwelijken konden op de klippen lopen. Of helemaal niet voltrokken worden! [...]'De laatste brief' is het verhaal over drie jonge vrouwen aan het begin van de Tweede Wereldoorlog die zijdelings bij elkaar betrokken raken. Het speelt zich deels af in een naief dorp in Amerika en deels in het door oorlog geteisterde Europa. Enerzijds verhaalt Sarah Blake over het leven van alledag dat gewoon doorgaat en anderzijds over het leven van mensen die er het ene moment nog zijn en het volgende moment voorgoed zijn verdwenen.
'Wacht eens even', zei een van de mannen. Ís het echt gebeurd?'
'Jazeker.'
'Dan is het afgrijselijk', merkte de eerste vrouw op. Áls het echt waar is, dan is het gruwelijk en ...'
'Illegaal.'De gastheer stak zijn hand uit en vulde haar glas bij.
'Wanneer heeft dit zich afgespeeld?'
'In 1941.'
'Toen?' Nu was de gastheer geschokt. Ik knikte. Hierdoor was de kwestie op de een of andere manier serieuzer geworden. Tegenwoordig blijft een dwaling niet lang onopgemerkt. Iemand kan de telefoon pakken en bellen. Je hebt e-mail en fax. Maar in die tijd was een brief vaak de enige manier om nieuuws over te brengen.
De levens van deze vrouwen worden elk vanuit hun eigen perspectief verteld. Daar heb je Iris, de cheffin van het postkantoor in het kleine dorpje Franklin, in de buurt van Boston aan de Atlantische kust. Daar komt ook Emma wonen als vrouw van de dokter. Verder is er Frankie die als oorlogsverslaggeefster naar Europa wordt gestuurd om de 'verhalen van de mensen' te vertellen. Het zijn met name deze aangrijpende verhalen die zoveel indruk maken. En vervolgens: wat gebeurt er met de delen aan de rand van het verhaal? Wat gebeurt er na het deel dat ons verteld wordt? Wat gebeurt er als je als verslaggeefster het verhaal vertelt over je buurjongetje dat na een luchtaanval in Londen ontdekt dat zijn huis er niet meer staat en dat zijn moeder is gedood? Hoe gaat het leven van deze jongen verder? Dat komen we nooit te weten, zoals we zo vaak moeten gissen naar verhalen achter de verhalen.
Minstens zo indrukwekkend is het opnameapparaat dat Frankie meezeult door Europa en waarop zij de stemmen vangt van mensen waarvan we niet weten wat er mee gaat gebeuren en waarmee ze wanhopig probeert de Amerikanen aan de andere kant van de oceaan wakker te schudden. Het zijn vooral Joodse vluchtelingen die in het begin van de oorlog nog niet gevangengezet werden, maar wel van huis en haard verdreven werden en maar moesten zien waar ze terechtkonden en dat hopelijk voordat hun uitreisvisum was verlopen.
Je moet het gelezen hebben!
Reserveer 'De laatste brief' in onze catalogus