Stasiland

Onlangs was ik weer eens een paar dagen in Berlijn. De stad die je blijft verwonderen en verbazen. Die stad waar zoveel verhalen uit de Europese geschiedenis van de 20e eeuw samenkomen. En waar veel van die verhalen nog altijd zichtbaar en voelbaar zijn. Ik zocht die geschiedenis letterlijk op, want het hotel waar ik logeerde was gehuisvest in een voormalig kantoorpand van de STASI, op een steenworp afstand van de beroemdste grensovergang in de muur: Checkpoint Charlie. Dus ik stopte Stasiland van Anna Funder in m'n koffer!

Das Leben der Anderen

Trouwe lezers weten dat ik iets heb met Berlijn. Dat zit hem niet alleen in de stad zelf, maar dat zit hem vooral in 'het verhaal van Berlijn'. Het was het centrum van de Tweede Wereldoorlog en later het centrum van de DDR. Beide perioden in onze geschiedenis fascineren me; om de vraag hoe het heeft kunnen gebeuren, om het wat er is gebeurd en om het hoe de stad, het land en de wereld er na afloop mee om is gegaan. Beide perioden laten nog altijd zichtbare en voelbare sporen na in Berlijn. Opdat wij niet vergeten...

De film Das Leben der Anderen toont op indringende wijze een verhaal over individuele vrijheid en ethiek binnen een repressief systeem. Een succesvolle toneelschrijver wordt afgeluisterd door een eenzame stasi-officier. Deze komt hierdoor in aanraking met een wereld van liefde, literatuur en het vrije denken, waardoor hij niet alleen verliefd wordt op de vriendin van de schrijver, maar ook begint te twijfelen aan het systeem en het leven dat tot dan toe het fundament van zijn bestaan was.

Ik vond het echt een kippenvel film. Om de angst waarin de mensen leefden, om de manier waarop het systeem in stand werd gehouden en 'geleefd', om de oprechtheid waarmee het in beeld is gebracht. Niemand is alleen goed of slecht is, omdat het nu eenmaal nooit zo simpel is, in welk systeem dan ook. En ik vond het heel bijzonder dat ik de film mocht zien samen met mijn Oost-Berlijnse vriendin, die in dit systeem is opgegroeid en alles van heel dichtbij heeft beleefd. Ook zij vond het een topfilm, wat het napraten alleen maar mooier maakte.

Saillant detail is natuurlijk het feit dat Ulrich Mühe kort na het ontvangen van een prijs voor zijn rol als officier overleed aan de gevolgen van kanker, wat hij voor iedereen verborgen had gehouden. Voor mijn gevoel geeft deze film eenzelfde eerbetoon aan hem als acteur, als dat het aan het eind een eerbetoon aan die officier blijkt te zijn.

Voor wie niet wil wachten: woensdag 4 november om 21:20 uur is hij te zien op CANVAS.

En ook bijzonder: In de Enschedese TwenseWelle is tot eind februari een mooie tentoonstelling te zien over de DDR. Ik ga kijken, mét m'n DDR-vriendin natuurlijk!



Reserveer in onze catalogus