Deze thriller van Robert Pobi begint met een grote aanslag in het Guggenheim Museum in New York. Meer dan 700 doden, terwijl het gebouw zelf nauwelijks schade heeft geleden. Pobi is niet van de kleine gebaren. Als het mis gaat, dan gaat het ook goed mis...
De FBI roept de hulp in van dr. Lucas Page. Page is astrofysicus, professor, voormalig FBI-agent en een rekenwonder. Hij kan grote hoeveelheden data binnen de kortste keren verwerken. En een plaats delict visualiseren alsof hij er zelf bij was. Al snel volgen er meer aanslagen en gaat Page op zoek naar de daders.
Van de achterflap Amerika is een land waar alles mogelijk is en waar iedereen gelijk is. Althans, zo was het tot 11 september 2001. Jaren na de aanslagen schrijft New York een wedstrijd uit: ontwerp een monument voor de slachtoffers, op de plek van Ground Zero. Inzending is anoniem. Als de jury na lang beraad een ontwerp heeft gekozen blijkt de inzender een moslim te zijn. De jury, onder wie Claire Burwell, de vertegenwoordiger van alle nabestaanden, raakt verdeeld en wordt onder druk gezet door de pers, de politiek en de nabestaanden. Wat begon als een hartverwarmend initiatief mondt uit in een schrijnende strijd over de vraag wie het recht heeft op de herdenking van een nationale tragedie.
De roman speelt zich af twee jaar na een terroristische aanslag op twee gebouwen in Manhattan, hoewel de Twintowers nooit genoemd worden in dit boek. Het ontwerp van een paradijselijke tuin met muren waarin de namen van de slachtoffers zijn gegraveerd krijgt de meeste stemmen. En dan wordt de naam van de maker bekend gemaakt: Mohammad Khan. Reactie van één van de aanwezigen: 'Jezus fucking Christus! Het is een verdomde moslim!'
De juryleden zijn óf voor óf tegen het monument en allemaal hebben ze de nodige argumenten om dat standpunt te onderbouwen. Daarnaast zijn ze ook nog eens heel koppig, en pas als het debat akelig uit de hand loopt, wordt er hier en daar gebogen en gebarsten.
Het is een boek dat je meesleept in alle gebeurtenissen dankzij de levendige personages, de morele dilemma’s en de soepele schrijfstijl van Waldman.
Inmiddels zijn er verschillende romans verschenen, geïnspireerd op 9/11. Romans die met name gaan over de oorzaken en gevolgen van die dag op personen. De inzending gaat echter veel meer het effect dat een dergelijke aanslag heeft op een land en hoe de Amerikaanse samenleving er door is versplinterd.
Dit weekend stond de wereld op allerlei manieren weer even stil bij die aanslag op de Twin Towers in New York. De dag die sindsdien wordt aangeduid als kortweg 9/11. Een dag waarvan we nog dagelijks met de gevolgen te maken hebben. En waarover we wel nooit uitgesproken zullen raken. Niet in de laatste plaats omdat er nog altijd (en misschien wel steeds meer) mensen zijn die overtuigd zijn van een complot; een in scène gezette aanslag om een oorlog te rechtvaardigen.
Het Pentagon zou nooit geraakt kunnen zijn door een Boeing, maar eerder door zoiets kleins als een Skud-raket. Een derde gebouw in de buurt van de Towers zou door explosieven zijn ingestort en helemaal niet ten gevolge van die vliegtuigen. En ook bij de Towers zelf zouden explosies te zien zijn die niets met die vliegtuigen te maken zouden hebben, want die gebouwen hadden zo'n inslag gewoon moeten kunnen doorstaan. Op de site Waarheid9/11 worden zelfs alle feiten en mysteries gepubliceerd en her en der verzamelen zich groepen 'deskundigen' die meevechten voor een groot en onafhankelijk onderzoek naar wat er werkelijk gebeurde op die dramatische dag.
Ik weet het niet. Het idee van een complot is te bizar, eigenlijk kán ik dat gewoon niet geloven. Maar oh oh, wat zou dát een fantastische film opleveren. We wachten af...
Tot die tijd moeten we het doen met de films die inmiddels gemaakt zijn over de ramp zoals we hem kennen. De eerste regisseur die zich eraan waagde stortte zich op dat bijzondere 'vierde vliegtuig'. Dat gekaapt werd om zich in het Witte Huis te boren, maar dat door toedoen van de heldhaftige passagiers uiteindelijk niet verder kwam dan een eenvoudig weiland.
United 93 vertelt het verhaal van de bemanning, de passagiers, de kapers en de vlucht. Op basis van opgenomen vluchtgegevens en telefoongesprekken en op basis van interviews met de nabestaanden. Wie waren die mensen, die de moed hadden om in te grijpen toen ze eenmaal wisten wat er aan de hand was en wat er met hen zou gaan gebeuren als ze niets zouden doen. De meeste personages van de vluchtleiding spelen zichzelf en een enkele passagier wordt zelfs door een familielid gespeeld. Dat is toch wel een mooie manier om het zelf te verwerken of om je dierbare te eren, niet dan?
Ik vond het vooral mooi om te zien hoe het verhaal zich als één groot crescendo toewerkt naar die laatste fatale klap. Dat wordt heel goed en natuurlijk opgebouwd. Eigenlijk nog intrigerender vond ik het om te ervaren wat de film met me deed als kijker. Want ondanks dat ik wist hoe het af zou lopen, betrapte ik mezelf erop dat ik nog hoop had. Misschien zou het nu wél lukken om de kapers te overmeesteren of zouden ze er een gewone noodlanding van kunnen maken. Volgens mij ben je dan geslaagd met het 'pakken' van je publiek.
