Door met de strijd. Nederland in opstand - Nelleke Noordervliet

‘Opstand is de motor van de geschiedenis’, schrijft Nelleke Noordervliet in het begin van Door met de strijd. Nederland en opstand, het essay van de Maand van de geschiedenis. Deze maand gaat dit jaar over tijden van oproer en verzet. Van geschreeuw, kruitdampen, hoefgetrappel en fakkels tot stil protest.
De mensen die het grondgebied bewoonden dat nu Nederland heet hebben keer op keer de machthebbers uitgedaagd. Bataven tegen Romeinen, de Republiek tegen Spanje, Patriotten tegen Oranje.

Vrij man - Nelleke Noordervliet

"De ontmoeting met Menno Molenaar vond strikt genomen niet plaats." Zo begint de historische roman Vrij Man van Nelleke Noordervliet.

Plaats van handeling
De Republiek der Zeven Verenigde Provinciën en de Nieuwe Wereld. Hoofdpersoon: arts en jurist Menno Molenaar, die na de vroege dood van zijn vader het genadebrood van zijn Rotterdamse koopmansfamilie eet, en eenzaam en koppig zijn weg zoekt. De jonge Menno Molenaar komt aan de Leidse Alma Mater in contact met twee werelden: die van de perverse Engelse lakenreder Dixon en die van de jonge radicale denkers rond Spinoza. Met een van hen, Adriaan Koerbagh, sluit hij vriendschap. Molenaar rondt zowel een studie rechten als medicijnen af. Ondanks zijn voorkeur voor de geneeskunst wordt hij door Dixon naar Den Haag gemanoeuvreerd om daar in dienst van raadspensionaris Johan de Witt informatie te verzamelen die de Engelsen in hun eeuwige conflict met de Nederlanden goed kunnen gebruiken. De werelden van de radicale, integere denkers en die van de rijke Engelsman en diens naar liefde hunkerende vrouw raken op voor Menno Molenaar onverdraaglijke wijze met elkaar verknoopt. Als de druk die Dixon geestelijk en lichamelijk op hem uitoefent te groot wordt, kiest hij voor een rigoureuze daad van extreem geweld, waarna hij scheep gaat naar de Nieuwe Wereld.

In New York probeert Menno Molenaar in het reine te komen met het turbulente verleden. Hij streeft de vestiging van een ideale gemeenschap na volgens de regels van zijn radicale vrienden. Maar idealen laten zich niet zomaar realiseren en de last van het onbuigzame lot bepaalt uiteindelijk het teken waarin zijn leven definitief komt te staan.

Dat is het verhaal van Menno Molenaar.
Maar er is meer…

Nelleke Noordervliet is onderdeel van het verhaal, zij wandelt met Menno Molenaar door het decor van zijn verleden. Zij schrijft zijn geschiedenis, die een vertekening is van de echte geschiedenis. Kan zij immers het verleden echt kennen, echt begrijpen? Ziet ze niet wat ze kent: de problemen van haar eigen tijd teruggeplaatst in het verleden? Om haar blikveld te verruimen vervlecht Nelleke Noordervliet haar verhaal van Menno Molenaar met persoonlijke getuigenissen van mensen die Menno’s leven delen – historische personages als Lieuwe van Aitzema en Johan de Witt, en fictieve personages want Vrij man is en blijft een roman.

Historische romans lees ik graag, zeker als ze je de illusie geven een waarheidsgetrouw beeld te schetsen. En Vrij man vond ik een bijzondere historische roman omdat Nelleke Noordervliet via Menno schrijft over het leven in de Gouden Eeuw, de sociaal-maatschappelijke omstandigheden, de gespannen politieke situatie en de veranderingen in het denken over wetenschap en religie.
Je krijgt daardoor het gevoel in gesprek te zijn met de schrijfster over haar twijfels en emoties. Zeer de moeite waard om te lezen!
Vrij man is opgenomen op de longlist van de Libris Literatuurprijs 2013.

Dinsdag 12 maart komt Nelleke Noordervliet naar Bibliotheek Hengelo.

Reserveer Vrij man in onze catalogus