Stasiland

Onlangs was ik weer eens een paar dagen in Berlijn. De stad die je blijft verwonderen en verbazen. Die stad waar zoveel verhalen uit de Europese geschiedenis van de 20e eeuw samenkomen. En waar veel van die verhalen nog altijd zichtbaar en voelbaar zijn. Ik zocht die geschiedenis letterlijk op, want het hotel waar ik logeerde was gehuisvest in een voormalig kantoorpand van de STASI, op een steenworp afstand van de beroemdste grensovergang in de muur: Checkpoint Charlie. Dus ik stopte Stasiland van Anna Funder in m'n koffer!

Barbara

De regisseur Christian Petzold (1960) wordt wel gezien als de voorman van de Berliner Schule. Deze stroming zet zich af tegen conventioneel drama en kiest de weg van het experimentele. In een interview vertelt hij dat zijn ouders destijds vanuit de DDR naar Amerika gevlucht zijn. Ze hadden veel te kampen met heimwee, een verlangen dat te maken had met het niet-kapitalisme.
Hij wil laten zien hoe mensen binnen het totalitaire systeem geen enkel gevoel toestaan om door te kunnen gaan. En mijns inziens is hij daar met de film 'Barbara' heel goed in geslaagd.

Oost-Berlijns Dagboek- De laatste maanden van de DDR - Egbert Jacobs

Egbert Jacobs was ambassadeur in Oost-Berlijn op het moment dat in 1989 de Berlijnse Muur viel. Jacobs volgde de ontwikkelingen met grote belangstelling en hield tussen maart 1989 en oktober 1990 een dagboek bij; Oost-Berlijns Dagboek-De laatste maanden van de DDR. Voor Jacobs brak een interessante tijd aan. Een paar maanden lang bevond Egbert Jacobs zich in Oost-Duitsland in het centrum van het wereldgebeuren. De West-Duitse bondskanselier Helmut Kohl werd juichend onthaald. De oostelijke CDU haalde in maart 1990 een „knetterende overwinning”, wat de weg plaveide voor de hereniging van Oost en West. „De socialisten waren er niet in geslaagd de mensen bang te maken voor de komende ellebogenmaatschappij.”
Het bleek een ware revolutie waarbij het leven van de bewoners van niet alleen de beide Duitslanden, maar zelfs Oost- en West-Europa radicaal is veranderde. Zelfs zodanig dat velen denken dat Das Leben der Anderen fictie is.
Jacobs bleef echter niet lang. In oktober 1990, na de hereniging met West-Duitsland, hield de DDR op te bestaan en was zijn stoel ineens overbodig en mocht hij het licht uitdoen op de Nederlandse ambassade.

Meer dan twintig jaar later heeft Jacobs zijn dagboek gepubliceerd. Jacobs schrijft over 'Bürgerinitiative', onderhandelingen tussen de grootmachten van toen, de slagvaardigheid van Helmut Kohl, de rol van Michaïl Gorbatsjov en nog veel meer. Enige voorkennis over deze historische tijd is wel handig bij het lezen van dit boek. Hij heeft de tekst letterlijk uit zijn dagboek overgenomen, zonder enige redactie. Dat maakt het af en toe wel lastig lezen vanwege de vreemde en soms onbegrijpelijke afkortingen. Maar als je geïnteresseerd bent in de ontmanteling van de DDR en het leven van een diplomaat (want hoe zien de dagen van een ambassadeur eruit?), is het zeker de moeite waard om te lezen.

Egbert Jacobs is inmiddels gepensioneerd maar kan er nog kleurrijk over vertellen. En dat gaat hij donderdagavond 2 februari zeker doen. Hij wordt geinterviewd door Remko Meddeler.

Egbert Jacobs was 9 november 2011 te gast bij Tijd voor Max. In de eerste 5 minuten is hij aan het woord.



Het boek is helaas nog niet gerecenseerd door NBD/Biblion en dus ook nog niet beschikbaar voor openbare bibliotheken.