Novecento

Enige tijd terug was Guy Verhofstadt te gast als zomergast bij de VPRO televisie. Als film had hij uitgekozen: Novecento van Bernardo Bertolucci. Wij hadden 'm opgenomen en bedachten dat we onze kamer wel als huisbioscoop konden inrichten om zo met belangstellenden uit de familie de zit van ruim 5 uur vol te houden. Zo gezegd, zo gedaan en vorige week was het dan zo ver. Daags tevoren flink wat pasta gedraaid in m'n pastamachine voor een passend intermezzo, de flesjes wijn op temperatuur en daar gingen we.

De meesten van ons hadden de film al eens gezien, of een deel ervan, want 5 uur achter elkaar dat zag je niet zo vaak. Maar vooruit, 1976 dat is toch een aardige tijd geleden. Grappig was wel dat de meest indrukwekkende scenes uit de film bij de meesten van ons wel waren beklijfd. Nou bestaat deze film voornamelijk uit indrukwekkende scenes, maar een aantal springt er uit!

Novecento gaat over twee jongens/mannen die op dezelfde dag geboren worden. De één is de zoon van de padrone de ander de (bastaard?) zoon van de landarbeider op het land van deze padrone. We schrijven 1900. Landarbeider in die tijd, in wat later Italië zal heten, staat zo'n beetje gelijk aan een lijfeigene uit Middeleeuwen. 1900, een interessante tijd volgt: op politiek en sociaal vlak staat er vanalles te gebeuren en dat volgen wij in de levens van deze twee mannen die ondanks hun o zo verschillende afkomst vrienden worden voor het leven. We volgen ze in de Eerste Wereldoorlog, we volgen ze in de Tweede Oorlog. We volgen ze in de opkomst van het fascisme, we volgen ze in de opkomst van het communisme. Kortom we krijgen op een geweldige manier een tijdsbeeld voorgeschoteld.

Dat over het verhaal. Maar er is meer. Want we zien een heel jonge Gerard Dépardieu (geweldig!) als zoon van de landarbeider, Robert de Niro als de zoon van de Padrone en Donald Sutherland, magnifiek gespeeld, als Attila, de fascistische voorman van de baas.

We moesten met elkaar een beetje op gang komen en af en toe was een plas-pauze nodig, maar verder hebben we ademloos gekeken. En nou is het mogelijk er een vervolg aan te geven, want er bestaat nog een prachtig epos over het Italië van ná de oorlog tot nu: La meglio gioventù, maar daarover later meer.

Een paar weken geleden schreef ik over 'Het ijzig hart' van Almudena Grandes. Dit boek speelt in Spanje en beschrijft hetzelfde tijdsbeeld. En dan zie je hoe de geschiedenis in Zuid-Europa parallel loopt, want ook 'Het  ijzig hart' schetst de 20e eeuw maar dan in Spanje met de opkomst van de falangisten en de communisten en hoe dit het verloop van de geschiedenis heeft bepaald.

Misschien denk je, oude meuk, wat moet ik hiermee. Fout! Deze film gaat (onder nadere) over polarisatie en dat is juist uiterst actueel...

Reserveer Novecento in onze catalogus