Jan van Aken: De Ommegang

Eén van mijn favorieten afgelopen zomer was De ommegang van Jan van Aken. Bij Boekhandel Broekhuis lag dit boek mij al een tijdje verleidelijk aan te staren. Mooie kaft, middeleeuwse sfeer, beetje Breugeliaans, en een vijf sterren recensie in de Volkskrant. Ik las het als e-book. Lekker makkelijk in de vakantie, want deze pil beslaat wel even 628 pagina's. Geeft verder niks, want ik heb mij geen seconde verveeld. Wat een boek!


Isidoor leert al op jonge leeftijd van een monnik hoe hij zijn opgedane kennis kan opslaan in een door hem zelf te bouwen imaginaire stad met huizen en paleizen, vol met kasten met deurtjes en lades, straten en steegjes met nisjes en wat je maar bedenken kunt. Door elke avond zijn ommegang te maken door zijn zelfgebouwde stad oefent hij zijn geheugen en is hij in staat teksten, en zelfs hele boeken, letterlijk terug te halen. Grote interesse van Isidoor is de bouwkunst en wat is in de Middeleeuwen bouwkust, jawel kathedralen. Het grote doel ven Isidoor is een kathedraal te bouwen, zoals er geen tweede bestaat. Mooier, groter en bovenal kunstiger dan welke kathedraal ter wereld ook. En hij weet dat hij het kan, want de 10 grote werken over de bouwkunst zijn reeds in zijn geheugenstad opgeslagen. Makkelijk is het niet om bouwmeester te worden en hij gaat medicijnen studeren. Steeds verder gaat hij op zoek naar de kennis die nodig is om zijn ideaal te verwezenlijken. Zo komt hij in aanraking met de filosofische, geschiedkundige, juridische, religieuze werken bekend in zijn tijd.

Zijn bijzondere gave brengt hem in aanraking met bijzondere mensen en leidt hem tot over de hele wereld, totdat hij, terug in Europa, op weg naar Konstanz waar een concilie gaat plaatsvinden, tegen een oude bekende aanloopt. De geleerde Maelgys kent het geheim waarmee alles in je macht komt. Het is het besef van de oneindige complexiteit van de werkelijkheid, en de hoogmoedige gedachte dat hij die met alle kennis in zijn hoofd kan sturen betekent Isidorus’ ondergang.

Maar voordat het zover is heeft Jan van Aken ons meegenomen in een duizelingwekkende optocht langs studentikoze feesten, bordelen en drinkgelagen en talloze kleurrijke types. Of wat te denken van de surrealistische scènes zoals die waarin Isidoor in een tapijt gerold als een postpakket naar de grote Timoer in Samarkand wordt gestuurd om er vervolgens een moskee te bouwen. En zo zijn we er, avontuur na avontuur, getuige van hoe Isidoor zich ontwikkelt van een leergierige jongen tot een arrogante wetenschapper die ten prooi valt aan de eerste hoofdzonde: superbia, hoogmoed.

Zijn er nog meer woorden nodig om deze overweldigende 628 pagina's aan te prijzen. Ik geloof het niet. Voor mij betekent het maar één ding. Ik ga me voorbereiden op nog zo'n vuistdikke historische roman van van Aken!

Reserveer in onze catalogus
De Ommegang is ook als e-book te leen in de online Bibliotheek