Er zijn vele boeken over mensen met autisme, over de kenmerken ervan en welke impact autisme op iemands leven heeft én dat van hun omgeving. Sinds 2017 is er het tv-programma Het is hier autistisch, waarin Filemon Wesselink mensen die autisme hebben interviewt en hen volgt in hun dagelijkse leven. En dan heb je nog tv-series met iemand met autisme in de hoofdrol, zoals The Good Doctor en The Bridge.
Maar een roman waarin mensen zonder autisme daadwerkelijk kunnen voelen hoe het is om overprikkeld te raken kende ik nog niet. Tot ik Zondagskind van Judith Visser las.
De geboortedatum van Judith was een zondag en voor haar moeder een goede reden om haar een zondagskind te noemen. En Judith vond dat een hele toepasselijke titel voor haar nieuwe boek, Zondagskind.
Judith Visser schreef met dit boek een meeslepend en autobiografische verhaal van een jong meisje dat opgroeit in de jaren tachtig en negentig, een tijd waarin autisme nog niet zo bekend was en het vooral was, “ze is gewoon zo”.
Van de achterflap
Een pure en overdonderende roman over opgroeien met autisme. Jasmijn Vink praat niet. Wel met haar hond. En met Elvis. Die zeggen namelijk niets terug en dat is fijn. Dan hoeft zij zich niet af te vragen wat er bedoeld wordt. Of na te denken over wat ze moet antwoorden. Hoe kan het dat anderen wel weten hoe ze zich moeten gedragen? Dat mensen zich kunnen afsluiten voor de voortdurende stroom van prikkels, die ervoor zorgt dat haar hoofd implodeert? Met vallen en opkrabbelen leert Jasmijn hoe ze zich in sociale situaties staande kan houden.
Zondagskind vertelt het verhaal van een jong meisje dat opgroeit in de jaren tachtig en negentig, een tijd waarin weinig bekend was over autisme. Jasmijn bewandelt haar eigen, hobbelige pad en leert bij elk obstakel zichzelf en de wereld waarin ze leeft beter begrijpen. Zondagskind neemt de lezer mee in de belevingswereld van iemand met Asperger.
Jasmijn heeft autisme. Dat weet ze niet. Haar ouders weten het evenmin. Die weten alleen dat ze anders is. Pas op volwassen leeftijd kwam Jasmijn/Judith erachter dat ze het syndroom van Asperger heeft. Dat verklaarde veel; dat ze al kon lezen op haar derde, maar praten niet lukte. Ze begreep alle woorden, maar neemt alles letterlijk op: haar schooljuf vertelt de ouders van Jasmijn/Judith dat ze met de handen in het haar zit. Daar kijkt Jasmijn van op: want juf heeft haar juf lin de lucht.
Of dat ze zich bij dieren meer op haar gemak voelt dan bij mensen en waarom zij letterlijk ziek werd van verjaardagsfeestjes.
Of hoe Jasmijn zich extreem druk maakt over het eten bij een vriendin. Zoiets simpels voor anderen, maar voor Jasmijn een enorme berg om te beklimmen.
Als lezer weet je dat Jasmijn Asperger heeft en dat maakt het lezen van dit boek soms extra pijnlijk.
Je hoort zoveel over autisme, maar je zou het eens moeten ervaren. En dat is precies wat Judith Visser met Zondagskind doet… Ze laat je de wereld even door andere ogen zien. Door de ogen van iemand met autisme. Pas dan kun je begrijpen waarom het leven soms zo zwaar is voor mensen met autisme.
Voor mij was het een vernieuwde kennismaking met deze schrijfster. Ik ken Judith Visser vooral als auteur van psychologische thrillers, waaronder haar succesvolle thriller Stuk! Ze was ook één van de thrillerauteurs die in 2011 een gastblog schreef over haar favoriete thriller op dit Bieblog.
Reserveer Zondagskind van Judith Visser in onze catalogus
Reserveer Stuk in onze catalogus
Geen opmerkingen:
Een reactie posten