woensdag 15 november 2017

Kijk wat ik gedaan heb

Lizzie Borden took an axe
And gave her mother forty whacks.
When she saw what she had done
She gave her father forty-one.

Op de ochtend van 4 augustus 1892 worden Andrew en Abbey Borden in hun eigen huis door bijlslagen om het leven gebracht. Hoewel de buren geen idee hebben waarom iemand het gewaardeerde echtpaar iets aan had willen doen, hebben degenen die het gezin van dichtbij kenden een ander verhaal - dat van een vader met driftaanvallen, een rancuneuze stiefmoeder en twee ongetrouwde zusters met een bijzonder sterke band en een wanhopige hang naar onafhankelijkheid.


De gruwelijke moord op Andrew en Abbey Borden heeft werkelijk plaatsgevonden op 4 augustus 1892 in Fall River, Massachusetts. Hoewel Lizzie als hoofdverdachte werd aangemerkt werd ze vrijgesproken en zijn de moorden uiteindelijk nooit opgehelderd. 

Sarah Schmidt volgt in haar debuut 'Kijk wat ik gedaan heb' de hoofdrolspelers, elk vanuit hun eigen perspectief. Naast Lizzie en haar zus Emma zijn dat de dienstmeid Bridget en Benjamin. Deze laatste is een onguur type dat door oom John (broer van de eerste, overleden vrouw van Andrew en moeder van Emma en Lizzie) is ingehuurd om Andrew Borden een “lesje te leren”. Benjamin lijkt mij een fictief persoon, opgevoerd door Schmidt om wellicht een verklaring te kunnen vinden voor de moorden mocht Lizzie inderdaad onschuldig zijn. Door de wisselende perspectieven word je als lezer heen en weer geslingerd tussen de verschillende opties wie de mogelijke dader zou kunnen zijn.

Schmidt gebruikt in haar verhaal veel elementen die bekend zijn geworden door de rechtszaak. De vader, stiefmoeder en twee ongetrouwde dochters leefden in één huis. Bridget de dienstmeid, een immigrante uit Ierland, woonde er ook. Bridget was een belangrijke getuige die veel kon vertellen over de ziekelijke sfeer die in het huis heerste. De onnatuurlijke relatie tussen de twee zussen die niet met elkaar en niet zonder elkaar konden en de verschillende gezinsleden die elkaar het leven zuur maakten. Zo had Andrew, vlak voor de moorden plaatsvonden, van alle duiven die Lizzie hield de kop afgehakt met een bijl...

Hoewel Lizzie dus officieel was vrijgesproken, bleven veel mensen in Fall River in haar schuld geloven en werd ze met de nek aangekeken. Emma en Lizzie bleven tot 1905 onafscheidelijk bij elkaar wonen, tot een niet bekende gebeurtenis ervoor zorgde dat Emma het huis verliet en de zussen elkaar nooit meer spraken. Ook dit gegeven verwerkt Schmidt knap in haar verhaal.
De zussen overleden beiden in 1927, slechts tien dagen na elkaar.

Naast de verschillende perspectieven en de waarheidsgetrouwe elementen heeft Schmidt nog een derde troef in handen: haar schrijfstijl. Ik las in recensies terug dat de schrijfstijl die Schmidt hanteert je moet liggen. Ik ben van mening dat dit verhaal met z'n uitzonderlijke achtergrond deze schrijfstijl nodig heeft om je te kunnen raken, zoals het nu doet.

Sarah Schmidt heeft met 'Kijk wat ik gedaan heb' een fascinerend debuut geschreven over één van de meest spraakmakende moordzaken in de geschiedenis. Er worden meerdere mogelijke daders aangewezen en uiteindelijk is het aan de lezer zelf om zijn of haar mening te vormen. Bijzonder!

Reserveer 'Kijk wat ik gedaan heb' in onze catalogus


Geen opmerkingen: