Felix Weber: Tot stof

Nooit van gehoord, Felix Weber. Op de achterkant van Tot stof staat dat Felix Weber een pseudoniem is van een bekroond auteur. Het zal wel. Dat is niet de reden waarom ik dit boek ben gaan lezen. Nee, wat mij intrigeerde was het thema: verdachte sterfgevallen in een door broeders geleid gesticht voor geestelijk en lichamelijk gehandicapte jongens in de tijd van wederopbouw, vlak na de Tweede Wereldoorlog. Dat ik er vervolgens een paar thema's bijkreeg die misschien wel meer de moeite waard waren beschouw ik als een cadeautje.

Siem Coburg leeft een teruggetrokken bestaan op een afgelegen woonbootje, zonder enig comfort en met als enige gezelschap zijn gedachten aan de oorlog en de liefde die hij in die oorlog vond en weer verloor. Zonder een uitgesproken ideologie, maar vanuit de wetenschap dat onderdrukking geen optie is om in verder te leven laat Siem zich in de oorlog overhalen mee te doen aan verzetsdaden. Wat hem gevraagd wordt voert hij uit. Het zijn spannende tijden en verraad ligt altijd op de loer. Na de oorlog wordt hij zelfs verdacht van collaboratie en verraad en omdat hij weigert te vechten in Nederlands-Indië enige tijd opgesloten. Siem Coburg is verbitterd.

Als zijn zus hem benadert met de mededeling dat de boer, die eens zijn leven heeft gered, hem zoekt vanwege de verdachte dood van zijn gehandicapte zoon, besluit Siem hem te helpen. En zo komt Siem Coburg terecht in een klein Limburgs dorpje, vlakbij de Duitse grens, waar het gesticht Sint Norbertus zich ontfermt over jongens die vanwege hun geestelijke of lichamelijke handicap niet thuis kunnen wonen. Een gesloten gemeenschap, die de 'goede daden' van de broeders niet veroordeelt, al helemaal niet vanwege de werkgelegenheid die het de inwoners biedt. Ook de broeders hebben een verleden en van één komen we te weten hoe de tijd in de Eerste Wereldoorlog was, aan het front, in de loopgraven. En van een ander, met een minder deugdzaam verleden.

'Tot stof' is een spannend boek en zeer indringend geschreven. De verschillende verhaallijnen zijn knap aan elkaar gekoppeld en roepen allemaal hun eigen emoties op. De verschrikkingen van de loopgravenoorlog, de opvang van de gehandicapte jongens (in die tijd overigens niet ter discussie), de onverzettelijkheid van de verzetsgroep waarbinnen Coburg zich begeeft (de communistische ideologie, zoals die in Rusland), de eenzaamheid van Siem Coburg, verstrikt in zijn eigen herinneringen, en de verwarring die er moet zijn geweest zo vlak na de oorlog.

Een boek dat je niet snel zult vergeten!

Reserveer in onze catalogus