Kool! - Anna Enquist

Het lijkt wel alsof je tot een uitstervend ras behoort als je niet van voetbal houdt. Ik ben geen liefhebber van dit spelletje en de bijbehorende gekte. Hoewel het sfeertje van een WK heel gezellig kan zijn. Maar via de commentaren op Twitter de wedstrijden volgen is eigenlijk heel grappig. Helemaal als in de achterkamer steeds weer GOAL! geroepen wordt. En terwijl daar de zenuwen regeren tot het laatste fluitsignaal geklonken heeft, probeer ik een beetje in voetbalstemming te komen met Kool! van Anna Enquist.





Voor Anna Enquist begon haar liefde voor voetbal bij haar zoon. Op zijn zesde wilde hij dolgraag voetballen, hij tekende alleen maar voetballers en schreef  "Kool!" in plaats van "Goal!". Ze ging eerst mee als moeder. Later intrigeerde het haar om alles om en rond de voetbalwereld te volgen, de achtergrond van de spelers, hoe ze opgevoed zijn etc. Ze interviewde voetballers en schreef over de sfeer tijdens een wedstrijd.

Het werden geen opsomming van talloze feitjes, geen wedstrijdanalyses, geen gemopper op verloren wedstrijden, maar interviews met gezichtsbepalende spelers van al een tijdje terug waarin interesse voor de mens achter de sporter wordt getoond. Verhalen over hoe voetbal geïntegreerd kan zijn in je leven, hoe onlosmakelijk je, en je kinderen trouwens ook, verbonden kunt zijn met deze sport. ‘De kwetsuur’ en ‘De finale’: het zijn indrukwekkende verhalen die behoorlijk schuren en de onmacht van de mens in al zijn facetten tonen.

Ontroerend is haar ontmoeting met oud-Spartaan Piet de Vries en zijn vrouw Rinie, die ooit een tabakswinkeltje hadden in de buurt waar Anna Enquist woonde. Hij was het die haar inwijdde in de geheimen van het voetbal. Spannend wordt het interview met Winston Bogarde als Anna Enquist gaat twijfelen aan zijn bedoelingen.

Maar ook gedichten over de winterstop, de tweede helft, 1974, en over voetballers als Van Basten, Cruijff, Koeman, Moulijn, De Goey, Makaay en Van Brockhorst. Haar eerste voetbalgedicht ging over Koeman. Dat zorgde ervoor dat ze werd opgenomen werd in de “hofhouding” van het literaire voetbalblad Hard Gras. Met een busje reden ze door het land en het was altijd lachen met Henk Spaan, Herman Koch, Wilfried de Jong en consorten.

Hier spreekt een voetballiefhebster in hart en nieren, die op prachtige wijze over deze sport weet te schrijven. Als psychoanalytica ziet ze het spel net even anders. ‘Het gaat natuurlijk helemaal nergens over, het is een spel. Maar het heeft iets ontzettend aardigs om het heel belangrijk te vinden.’
En voor wie weten wil wat vrouwen met voetbal moeten kun je hier ook lezen. Maar dat verklap ik hier niet. Lees dat zelf maar.
Kortom: Kool! treft doel, 1 – 0 voor Anna Enquist.

In het gras
Een schema van het leven ligt
op het voetbalveld, een tekening
van de wereld, op zondagmiddag.

Hoe wij in wisselende bezetting
elkaar steunen, stuktrappen, vereren,
verlaten en kwijtraken, rennend.

Tussen de krijtlijnen een blauwdruk
van verlangen. Nooit krijgen wat wij
najagen, en als de buit binnenkomt

onthand zijn, leeggevreten door vreugde
van een dag, door elkaar bedolven.
En altijd die man, met die fluit.

Anna Enquist

Reserveer hier Kool in onze catalogus